Rosną ceny paliw, artykułów spożywczych, ogrzewania, energii elektrycznej, składki ZUS, liczba zamykanych firm, WIBOR i raty kredytów….jednym słowem rośnie wszystko poza naszym optymizmem i oszczędnościami. Jednym z najczęściej słyszanych zwrotów jest teraz:”Jak żyć?Niech mi Pani powie: jak żyć?”. Z reguły staramy się myśleć pozytywnie i uważamy, że lepiej być dobrej myśli, niż złej, więc szukamy różnych rozwiązań:). Jednym z nich jest działalność nierejestrowana. Jak to działa?
Co to jest działalność nierejstrowana?
Działalność nierejestrowana (nieewidencjonowana, nierejestrowa) występuje w Polsce od 2018 roku i jest jednym z rozwiązań przedstawionych przez Konstytucję Biznesu, które jest dedykowane osobom, prowadzącym dorywczo drobną działalność gospodarczą. Jej celem – poprzez zminimalizowanie ilości formalności administracyjnych i fiskalnych – miało przyczynić się do rozwoju przedsiębiorczości. Prowadzenie tego typu działalności nie można uznać za sensu stricte działalność gospodarczą, ponieważ – pomimo wystąpienia wszelkich przesłanek mogących jako takową ją kwalifikować ( tzn. może to być zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana w sposób ciągły i we własnym imieniu)-pozwala na osiągnięcie niewielkich dochodów, co wyklucza ją z tego kryterium.
Dla kogo?
Działalność nierejstrowana może być prowadzona wyłącznie przez osoby fizyczne, które w ciągu ostatnich 5 lat nie prowadziły żadnej działalności, oraz takie, których miesięczne przychody z omawianej działalności nieewidencjonowanej w żadnym miesiącu nie przekroczą 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli obecnie w 2022 roku 1550 zł. Co ciekawe, działalność nierejestrową mogą także prowadzić:
- osoby niepełnoletnie – ale należy pamiętać, że osoby w wieku 13-18 lat mają ograniczoną zdolność prawną, więc wszystko zależy jaki rodzaj działalności taka osoba chciałaby prowadzić (czy jest on obciążony dodatkowymi wymogami np. pełnoletności). Ponadto do czasu ukończenia 18 lat to przedstawiciel ustawowy wyraża zgody i podpisuje wszelkie umowy z kontrahentami i na zaciągnięcie zobowiązań.
- osoby bezrobotne – pod warunkiem, że działalność tej osoby będzie się opierała wyłącznie o umowy sprzedaży. Wtedy taka osoba może prowadzić działalność bez rejestracji. W pozostałych przypadkach już nie.
Zalety działalności nierejestrowanej
- brak obowiązku wpisu do CEIDG, US, GUS, NIP i REGON
- brak obowiązku opłacania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne z tytułu działalności gospodarczej (w przypadku wykonywania umowy o świadczenie usług lub umowę zlecenie jesteś traktowany jak każdy zleceniobiorca i to Twój zleceniodawca jest płatnikiem).
- nie musisz płacić comiesięcznych (albo kwartalnych) zaliczek na podatek
- brak obowiązku zapłaty podatku VAT.
- prowadzenie uproszczonej księgowości.
Obowiązki prowadzącego działalność nieewidencjonowaną
Do obowiązków osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą zaliczymy:
- prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży,
- w zeznaniu rocznym PIT-36 rozliczenie przychodów z działalności według skali podatkowej,
- przestrzeganie praw konsumentów,
- wystawianie faktur i rachunków na żądanie kupującego,
- obowiązki związane z reklamacją, zwrotem i naprawą, odstąpieniem od umowy zawartej na odległość.
Jak wygląda faktura/rachunek takiej działalności?
Rachunek wystawiony przez osobę prowadzącą działalność nierejestrowaną powinien zawierać:
- numer dokumentu
- datę wystawienia
- dane sprzedawcy i kupującego,
- nazwę usługi/towaru,
- kwotę do zapłaty.
Dodatkowo Klient ma prawo zażądać wystawienia faktury w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym towar lub usługa zostały dostarczone/zrealizowane lub otrzymałeś zapłatę częściową lub całkowitą. Faktura taka powinna zawierać:
- datę wystawienia,
- numer dokumentu,
- dane sprzedawcy i kupującego,
- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi
- miarę i ilość (liczbę)
- cenę jednostkową towaru lub usługi
- kwotę należności ogółem.
Nie ma obowiązku podawania swojego numeru pesel.
Działalność nierejestrowana w 2023 roku
Projekt zmiany ustawy, który pojawił się całkiem niedawno, zakłada wprowadzenie nowego limitu przychodów uprawniających do korzystania z działalności nierejestrowanej. W 2023 roku wielkość ta miałaby być równa wysokości minimalnego wynagrodzenia i wynosić:
- od 01.01.2023 – 3490 zł brutto
- od 01.07.2023 – 3600 zł brutto
Posłowie uważają, że zmiana tego warunku wpłynie na zwiększenie liczby osób chcących działać i pracować w ten sposób.