Nowy podatek w 2025 roku

W tym wpisie:

Od 1 stycznia 2025 roku w polskim systemie podatkowym będzie obowiązywała ustawa o podatku wyrównawczym. Jej celem jest dostosowanie polskich przepisów do wymogów unijnej dyrektywy dotyczącej globalnego minimalnego opodatkowania, obejmującej międzynarodowe grupy przedsiębiorstw oraz duże podmioty krajowe. Szacuje się, że zmiany te dotkną około 7 tysięcy firm działających w Polsce.

Podatek wyrównawczy, czyli co?

Podatek wyrównawczy to nowa forma opodatkowania, której celem jest zagwarantowanie, że dochody jednostek należących do międzynarodowych i krajowych grup kapitałowych będą objęte minimalnym poziomem opodatkowania. Wprowadzono go w odpowiedzi na problem unikania opodatkowania poprzez przenoszenie zysków do krajów oferujących preferencyjne stawki podatkowe. Stanowi dodatkowe obciążenie podatkowe dla przedsiębiorców obok istniejącego podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Jeśli efektywna stawka podatkowa spółki w Polsce spadnie poniżej poziomu 15%, krajowy podatek wyrównawczy wchodzi w grę, aby uzupełnić brakującą kwotę i zagwarantować osiągnięcie minimalnego wymaganego poziomu opodatkowania. Ma to kluczowe znaczenie w kontekście globalnych inicjatyw promujących sprawiedliwe opodatkowanie i przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania przez największe korporacje.

Główne założenia

Nowa ustawa wprowadzająca podatek wyrównawczy ma na celu implementację unijnej Dyrektywy Rady (UE) 2022/2523, dotyczącej globalnego minimalnego opodatkowania. Oto kluczowe informacje dotyczące tej regulacji:

  1. Zakres podmiotowy:
    Podatek wyrównawczy obejmie przedsiębiorstwa, które osiągają skonsolidowane przychody księgowe na poziomie co najmniej 750 mln EUR.

  2. Mechanizm działania:
    Firmy, których efektywna stawka podatkowa (ETR) wyliczona według nowych zasad będzie niższa niż 15%, zostaną zobowiązane do zapłaty podatku wyrównawczego. Ma to na celu ujednolicenie poziomu opodatkowania w skali globalnej.

  3. Osobny akt prawny:
    Choć podatek wyrównawczy jest powiązany z podatkiem CIT, będzie regulowany przez odrębne przepisy prawne, co podkreśla jego szczególny charakter.

 Regulacja wynika z unijnych wysiłków na rzecz zwalczania unikania opodatkowania i zapewnienia, że międzynarodowe korporacje płacą co najmniej minimalną stawkę podatkową w każdym kraju, w którym działają. Wdrażanie tego mechanizmu ma również zwiększyć przejrzystość i sprawiedliwość systemu podatkowego.

 

Ile wynosi podatek wyrównawczy?

Podatek wyrównawczy wprowadzono, aby zapewnić, że firmy prowadzące działalność w różnych jurysdykcjach będą opodatkowane minimalną stawką wynoszącą 15%. Naliczany jest w sytuacji, gdy efektywna stawka podatkowa (ETR) obliczona dla spółki jest niższa od tego poziomu. W takim przypadku przedsiębiorstwo musi dopłacić różnicę pomiędzy swoją rzeczywistą stawką podatkową a wymaganym minimum.

Kwota podatku wyrównawczego zależy od dwóch czynników: różnicy między faktyczną efektywną stawką podatkową spółki a minimalnym poziomem 15%, oraz dochodu, który zgodnie z nowymi zasadami podlega opodatkowaniu. ETR, czyli efektywna stawka podatkowa, to miara pokazująca stosunek zapłaconego podatku do dochodu podlegającego opodatkowaniu w danym kraju, wyrażona w procentach. Jeśli ten wskaźnik nie osiąga wymaganego poziomu, firma zostaje zobowiązana do uiszczenia dodatkowej kwoty podatku, tak aby całkowite opodatkowanie osiągnęło próg minimalny.

Obowiązki organizacji

Aby dostosować się do nowych wymogów, organizacja będzie musiała podjąć następujące działania:

  • Zapewnić bliską współpracę pomiędzy zespołami, zwłaszcza w obszarach podatkowym, księgowym i sprawozdawczym.
  • Koordynować działania wszystkich jednostek w Polsce oraz w ramach grupy.
  • Zabezpieczyć odpowiednie zasoby finansowe i administracyjne niezbędne do wdrożenia nowych regulacji.

Działanie z mocą wsteczną?

 

Tak, polski ustawodawca przewiduje możliwość zastosowania globalnego i krajowego podatku wyrównawczego z mocą wsteczną, począwszy od 1 stycznia 2024 roku. Celem tego rozwiązania jest złagodzenie negatywnych skutków fiskalnych wynikających z opóźnionej implementacji.

Ulgi?

Na poziomie krajowym obliczamy efektywną stawkę podatkową (ETR), która określa, czy w przypadku wszystkich spółek w danej grupie, obecnych w Polsce, występuje konieczność zastosowania podatku wyrównawczego w ujęciu skonsolidowanym. Jeśli jedna ze spółek korzysta z ulg, może się zdarzyć, że działalność opodatkowana standardową stawką przez inne spółki w grupie sprawi, iż łączna ETR nie spadnie poniżej 15% lub tylko nieznacznie się obniży. Oznacza to, że większość ulg będzie mogła być w pełni wykorzystana w aspekcie finansowym i ekonomicznym.

Dodatkowo, zgodnie z polskimi przepisami, wprowadzony zostanie mechanizm wyłączenia związany z substratem majątkowo-osobowym. Mechanizm ten uwzględnia zaangażowanie w środki trwałe, majątek trwały oraz zatrudnienie w Polsce, co pozwala wyłączyć część dochodu, który normalnie podlegałby opodatkowaniu podatkiem wyrównawczym.

 

Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać ustawa o podatku wyrównawczym, dostosowująca krajowe przepisy do unijnej dyrektywy o globalnym minimalnym opodatkowaniu. Podatek ten obejmie przedsiębiorstwa z rocznymi przychodami powyżej 750 mln EUR, zapewniając minimalną stawkę opodatkowania na poziomie 15%. Wprowadzenie regulacji ma na celu przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania, zwiększenie sprawiedliwości podatkowej i przejrzystości systemu. Organizacje będą musiały przygotować się do nowych wymogów poprzez lepszą współpracę wewnętrzną, koordynację działań oraz zabezpieczenie odpowiednich zasobów.