Obowiązujący od początku 2022 roku Polski Ład uniemożliwił przedsiębiorcom odliczanie od podatku zapłaconych składek zdrowotnych. Do końca czerwca 2022 roku nie było od tego żadnych ustępstw. Sytuacja zmieniła się 1 lipca 2022 roku wraz z nowelizacją obowiązujących przepisów prawa zwaną Polskim Ładem 2.0. Kogo dotyczą te zmiany? Czy od teraz wszyscy mogą odliczyć od podatku składkę zdrowotną?
Dla kogo?
Zgodnie z obowiązującymi od 1 lipca 2022 roku przepisami, niektórzy podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą mogą uwzględnić zapłaconą składkę zdrowotną w rozliczeniu PIT do określonego limitu. Dotyczy to przedsiębiorców, których prowadzona firma jest opodatkowana:
- 19% podatkiem liniowym,
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
- kartą podatkową.
Składka zdrowotna, a podatek liniowy
W przypadku składki zdrowotnej osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym, oraz osób z nimi współpracujących należna jest składka w wysokości 4,9% dochodu, ale nie mniej niż 9%minimalnego wynagrodzenia. Nowe przepisy dają możliwość:
- zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodu lub
- odliczenia od dochodu.
Przy czym należy pamiętać, że łączna wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne odliczonych w pierwszy lub drugi sposób, nie może w ciągu roku podatkowego przekroczyć limitu 8700 zł.
Która opcja jest korzystniejsza?
Patrząc na sytuację bardzo ogólnikowo należy zaznaczyć, że przedsiębiorcy, którzy wybrali odliczenie składki zdrowotnej od dochodu mogli uczynić to już przy wyliczaniu zaliczki na podatek za czerwiec lub drugi kwartał, zaś osoby decydujące się na zaliczenie jej do KUP mogli dokonać jej odliczenia dopiero przy rozliczaniu lipca lub trzeciego kwartału. Ale…. pomimo tych kwestii korzystniejszą opcją wydaje się pierwsze rozwiązanie. Zaliczenie składek zdrowotnych do KUP daje możliwość obniżenia dochodu, który z kolei stanowi podstawę do obliczenia wysokości wspomnianej już składki. Oznacza to, że przedsiębiorca wybierający to rozwiązanie zmniejszy nie tylko wysokość zapłaconego podatku, ale także obniży wielkość płaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Dodatkowo, w przypadku firm wykazujących stratę-nie byłoby od czego omawianych składek odliczyć. Wybierając pierwsze rozwiązanie, nawet w sytuacji gdy przedsiębiorca ma stratę, zaliczając składkę zdrowotną do KUP powiększa ją i ma możliwość rozliczenia jej w następnych pięciu latach podatkowych.
Uproszczone zaliczki
W przypadku zaliczek uproszczonych przedsiębiorca może odliczyć 19% zapłaconych w danym miesiącu składek na ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto ma możliwość pomniejszenia zaliczek uproszczonych za miesiące od lipca do grudnia 2022 roku o 19% składek zapłaconych od stycznia do czerwca 2022 roku. W trakcie roku od tych zaliczek będzie mógł odliczyć maksymalnie kwotę 1653 zł (19% × 8700 zł).
Limity
Wysokość maksymalnego odliczenia będzie waloryzowana w kolejnych latach o określony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wskaźnik i ogłaszana w Monitorze Polski.
Składka zdrowotna, a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, płacą składkę zdrowotną w wysokości 9% wymiaru, który uzależniony jest od wysokości przychodu- mają możliwość pomniejszenia przychodów z tej działalności o 50% składek zdrowotnych zapłaconych w danym roku podatkowym. W przypadku ryczałtowców nie ma ustalonej górnej granicy składek, jaka może zostać odliczona, ale muszą to być składki zapłacone, które nie zostały mu zwrócone w żadnej postaci. Mogą to być składki zapłacone zarówno za siebie jak i za osoby współpracujące, przy czym należy mieć na uwadze, że odliczenie to nie pomniejsza podstawy wymiaru omawianej składki.
Podatnicy (przy obliczaniu ryczałtu miesięcznego lub kwartalnego) mogą dokonać uwzględnienia 50% składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych przed 1 lipca w trakcie roku, a nie dopiero w zeznaniu rocznym.
Na tych zmianach najwięcej skorzystają osoby opłacające największą składkę zdrowotną.
Składka zdrowotna, a karta podatkowa
Dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach karty podatkowej została ustalona decyzja o możliwości obniżenia podatku o kwotę stanowiącą równowartość 19% wysokości składek zdrowotnych zapłaconych w danym roku podatkowym. W lipcu 2022 roku mogli oni dokonać odliczenia składek opłaconych do 30 czerwca 2022 roku, a nieodliczoną kwota może być rozliczona w kolejnych miesiącach 2022 roku.
Czy tak samo było w 2021?
Nie. Zgodnie z przepisami obowiązującymi w 2021 roku składki zdrowotne pomniejszały podatek, a obecnie obowiązujące przepisy wpływają na wysokość podstawy opodatkowania.
A co z firmami na „zasadach ogólnych”?
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej, czyli tzw. zasady ogólne, niestety nie mogą skorzystać z wprowadzonych zmian w zakresie składki zdrowotnej, ale skorzystają na obniżonej stawce PIT z 17% do 12%, którą można stosować już od czerwcowych rozliczeń.