Zwolnienie lekarskie - potocznie zwane L4 - zna chyba każdy z nas. Nawet jeśli ktoś z niego nie korzystał, to z całą pewnością nazewnictwo jest mu dobrze znane. Ze statystyk dostępnych na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że w 2022 r. w Polsce zarejestrowano 27 mln zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy na łączną liczbę 288,8 mln dni. Głównym powodem były choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej. Na przestrzeni dwóch pierwszych miesięcy 2023 roku zarejestrowano 2,4 mln zaświadczeń lekarskich, z których ponad 20% stanowiły choroby układu oddechowego. Podczas przebywania na L4, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy. Co to jest i po jakim czasie następuje jego wypłata?
Czym jest zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy to forma wsparcia finansowego, którą można otrzymać w sytuacji, gdy pracownik jest niezdolny do pracy z powodu choroby lub kontuzji. Aby świadczenie było wypłacane pracownik musi być ubezpieczony w ZUS, a pracodawcy zgodnie z Kodeksem pracy mają obowiązek pokrywać składki dla swoich pracowników. Duchowni oraz osoby prowadzące własną działalność do ubezpieczenia chorobowego mogą jednak przystąpić dobrowolnie.
Po jakim czasie zasiłek chorobowy wypłaca ZUS?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami (art.92 § 1 Kodeksu pracy), pracodawca wypłaca chorobowe w wysokości 80% pensji przez 33 dni w ciągu roku kalendarzowego. Jeżeli jednak okres niezdolności pracownika do pracy, przekracza wcześniej wspomnianą ilość dni, to świadczenie wypłaca ZUS od 34 dnia. W takim wypadku chorobowe, zostaje wypłacone na tych samych zasadach, co u pracodawcy (za każdy dzień niezdolności do pracy, również za dni wolne od pracy).
Wyjątkiem są pracownicy, którzy przekroczyli 50 lat, ponieważ mają specjalne ograniczenia dotyczące okresu wypłaty zasiłku chorobowego. W takich przypadkach pracodawca wypłaca świadczenie jedynie przez 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, a od 15 dnia ZUS.
W przypadku okresu 33 dni płatności wynagrodzenia chorobowego przez pracodawcę w ciągu roku kalendarzowego jest obliczany poprzez zsumowanie wszystkich okresów niezdolności do pracy, niezależnie od przerw między poszczególnymi zwolnieniami lekarskimi. To oznacza, że nawet gdy występują przerwy pomiędzy zaświadczeniami lekarskimi lub gdy niezdolność do pracy trwała krótko, te okresy sumuje się, by osiągnąć ustaloną liczbę dni. Ponadto, ta suma dotyczy także przypadków, gdy pracownik był zatrudniony u różnych pracodawców w ciągu tego samego roku kalendarzowego.
Kiedy zasiłek chorobowy wynosi 100% wynagrodzenia?
Jeśli niezdolność do pracy wynika z wypadku w drodze do pracy, zdarzenia w miejscu pracy lub z choroby związanej z okresem ciąży, pracownik ma prawo do otrzymania pełnej wysokości wynagrodzenia chorobowego, czyli 100% swojego zwykłego wynagrodzenia. To oznacza, że w przypadku tych szczególnych sytuacji, pracownikowi przysługuje pełne świadczenie z tytułu choroby, niezależnie od tego, czy niezdolność do pracy trwa krótko czy dłużej.
Ponadto, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe za okres, w którym przechodzi niezbędne badania lekarskie związane z potencjalnym dawstwem komórek, tkanek lub narządów, jak również za czas przeprowadzenia zabiegu pobrania tychże komórek, tkanek lub narządów. W tych sytuacjach pracownik zachowuje prawo do pełnej wysokości swojego wynagrodzenia, czyli 100% świadczenia z tytułu niezdolności do pracy.
Reasumując…
Przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy z powodu choroby pracownik otrzymuje wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% swojego zwykłego wynagrodzenia, które wypłaca pracodawca. Od 34 dnia niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym ZUS przejmuje wypłatę zasiłku chorobowego, maksymalnie wypłacając świadczenie przez okres 182 dni, chyba że niezdolność do pracy wynika z gruźlicy lub występuje w okresie ciąży – w tych przypadkach ZUS wypłaca zasiłek chorobowy przez maksymalnie 270 dni.
Po wyczerpaniu limitu zasiłku chorobowego istnieje możliwość ubiegania się o świadczenie rehabilitacyjne, które może być udzielane w celu umożliwienia powrotu do pracy lub poprawy stanu zdrowia pracownika. Jest to opcja dla osób, które wyczerpały dostępne limity zasiłku chorobowego i nadal potrzebują wsparcia związanego z ich stanem zdrowia.